تشنج پارشیال چیست

چگونگی ایجاد و علت‌های تشنج‌ پارشیال

تشنج‌های پارشیال ثانویه به ضایعات فوکال مغزی رخ می‌دهد که باعث ایجاد دیس شارژهای الکتریکی با قلمرو محدود شده و همچنین علایم کلینیکی محدود دارند.

علایم خاص آنها بستگی به محل ضایعه دارد به‌طور مثال ضایعات لوب پاریتال باعث پارستزی سمت مقابل به صورت مارشینگ می‌شود و یا ضایعات لوب تمپورال باعث رفتارهای عجیب و غریب (bizarre) می‌شوند.

ضایعات فوکال مغزی شامل استروک، تومور مغزی، عفونت‌های سیستم عصبی مرکزی، مالفورماسیون‌های مادرزادی، مالفورماسیون‌های شریانی وریدی و ضربه مغزی است.

چون ماهیت آن اکتسابی است در هر سنی ممکن است اتفاق بیفتد.

اغلب در میانسالی شروع می‌شود و بیشترین علت آن بیماری‌های عروق مغزی و نئوپلاسم‌ها است.

شایع‌ترین علت در جوانی تروما به سر یا ایدیوپاتیک است.

تشنج پارشیال ساده به صورت حالت‌های حسی یا موتور بدون از دست رفتن هوشیاری است.

تشنج پارشیال پیچیده به صورت تغییر موقتی در سطح هوشیاری است که با علایم حسی پیچیده و سایر علایم (مثل حالت رؤیاگونه، اتوماتیسم، احساس بویایی، حرکت دهانی و بلعی) همراه است و معمولاً ناشی از ضایعه در لوب تمپورال یا قسمت‌هایی از لوب فرونتال است.

همه تشنج‌های پارشیال ممکن است به‌صورت ثانویه

علایم و نشانه‌های بالینی تشنج‌ پارشیال

تشنج پارشیال ساده باعث اختلال هوشیاری نمی‌شود.

بر اساس علایم به چند دسته تقسیم می‌شود که شامل تشنج‌های موتور موضعی، تشنج‌های حسی موضعی و تشنج همراه با علایم روانی است.

حالت‌های روانی (psychic) شامل deja vu و jamais vu، از دست رفتن شخصیت (depersonalization) و یا احساس غیرواقعی بودن (unreality) می‌شود.

اغلب به تشنج پارشیال کمپلکس تبدیل می‌شود.

تشنج پارشیال کمپلکس باعث از دست‌رفتن آگاهی به مدت ۳۰ تا ۹۰ ثانیه می‌شود که بعد از آن بیمار به مدت ۱ تا ۵ دقیقه دچار گیجی بعد زا حمله است.

اتوماتیسم شامل حرکات بی‌هدف مثل کندن لباس، حرکات دهانی مثل ملچ ملوچ و بلعیدن

چگونه بیماری تشنج‌ پارشیال را تشخیص بدهیم؟ روند و شیوه بررسی

تشخیص اغلب به مصاحبه با افراد مشاهده‌کننده که ناظر وقایع بوده‌اند بستگی دارد.

در صرع پارشیال پیچیده، بیمار در طی حمله دچار فراموشی است و فرد مشاهده‌کننده اظهار می‌کند که بیمار محو شده و اتوماتیسم‌های خفیفی دارد.

صرع پارشیال ساده معمولاً به وسیله بیمار این‌گونه توصیف می‌شود که دچار پرش‌هایی در یک اندام، علایم حسی در یک طرف یا در یک اندام و حالت‌های روانی مثل deja vu می‌شود.

EEG اغلب موارد غیرطبیعی موضعی را نشان می‌دهد که شامل دیس‌شارژهای آهسته و شارپ در محل شروع تشنج است.

مانیتورینگ EEG به صورت مکرر ممکن است نیاز باشد.

ممکن است در موارد نامشخص انجام CCTV برای مشاهدهٔ وقایع لازم باشد.

MRI ممکن است در مشخص‌کردن ضایعه فوکال کمک‌کننده باشد.

راه‌های درمان تشنج‌ پارشیال

درمان شامل داروهای زیادی است که عبارتند از: فنی‌توئین، کاربامازپین، اُکسکاربازپین، فنوباربیتال، پریمیدون، زونیساماید، توپیرامات، لاموتریژین، تیاگابین و لوتیراستام.

داروی انتخابی معمولاً به عوارض جانبی و بررسی‌های اپیدمیولوژیک بستگی دارد مثل احتمال حاملگی، تداخل با داروهای دیگر، سن، جنس.

سطح داروهای ضدتشنج، CBC، پلاکت‌ها، و LFT باید به صورت دوره‌ای مشخص شود. اگر درمان دارویی با شکست مواجه شد سایر درمان‌های موجود مثل جراحی همراه با برداشتن فوکوس تشنج و تحریک‌کننده‌های عصب واگ باید مورد توجه باشد.

پیش‌آگهی/ عوارض

تشنج پارشیال ساده و پیچیده شانس وقوع مجدد بسیار بالایی دارند؛ این نوع تشنج‌ها معمولاً به دارودرمانی مقاوم هستند.

رمیسیون ممکن است ولی تعیین میزان رمیسیون دشوار است؛ بیمارانی که احتمال رمیسیون در آنها بیشتر است شامل کسانی می‌شود که تشنج‌های کمتری می‌کنند، به سرعت به داروها جواب می‌دهند، و EEG تقریباً طبیعی دارند.

پیش‌آگهی اغلب به علت تشنج بستگی دارد؛ آنهایی که عارضه‌های شدید دارند به صرع‌های مقاوم دچار می‌شوند.

در ۵۰ درصد موارد صرع‌های مقاوم، انجام جراحی شانس جواب به درمان با ضد تشنج‌ها را بیشتر می‌کند.

تحریریه وب سایت دکتر حبیبه نژاد بیگلری فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان