آزرام
مهار کننده ایمنی – سرکوب کننده ایمنی
موارد مصرف آزاتیوپرین
آزاتیوپرین به عنوان داروی کمکی برای جلوگیری از رد پیوند کلیه، کبد و لوزالمعده مصرف می شود. این دارو به روماتیسم های فعال و حاد که به داروهای پمفیگوس، سیروز صفراوی، لوپوس اریتماتوز سیستمیک و گلومرولونفریت به کار می رود.
مکانیسم اثر آزاتیوپرین
آزاتیوپرین به عنوان آنتاگونیست متابولیسم پورین باعث مهار ساخت RNA,DNA و پروتئین ها، کاهش تعداد لنفوسیت های T و تضعیف فعالیت سیستم ایمنی(سلولی و هومورال) می شود. همچنین این دارو ممکن است در تقسیم میتوز دخالت نماید.
فارماکوکینتیک آزاتیوپرین
این دارو از دستگاه گوارش به خوبی جذب می گردد. متابولیسم آن کبدی و در درجه دوم کلیوی است.
منع مصرف آزاتیوپرین
در صورت حساسیت به آزاتیوپرین، و بارداری(فقط در درمان روماتیسم) نباید مصرف شود.
عوارض جانبی آزاتیوپرین
*
سایر عوارض (درصد نامشخص):
سیستم اعصاب مرکزی: کسالت
گوارشی: تهوع و استفراغ، اسهال
هماتولوژی و انکولوژی: لکوپنی، نئوپلازی، ترومبوسیتوپنی
کبدی: سمیت کبدی، افزایش سطح سرمی آلکالین فسفاتاز، افزایش بیلی روبین سرم، افزایش سطح سرمی آنزیم های ترانس آمیناز
عفونی: افزایش احتمال ابتلا به عفونت (شامل عفونت باکتریایی، قارچی، تک یاخته، ویروسی، فرصت طلب و فعال شدن مجدد عفونت‌های نهفته)
عصبی، عضلانی و اسکلتی: درد عضلانی
متفرقه: تب
تداخلات دارویی آزاتیوپرین
*مشخصات کلی تداخلات:
– سوبسترای IMDH
– عامل سرکوب‌کننده سیستم ایمنی
– تشدید اثرات سرکوب‌کننده مغز استخوان
تداخلات رده X (پرهیز):
ب.ث.ژ (داخل مثانه‌ای)، کلادریبین، فبوکسوستات، مرکاپتوپورین، ناتالیزومب، پیمکرولیموس، تاکرولیموس (موضعی)، اوپاداسیتینیب
کاهش اثرات داروها توسط آزاتیوپورین:
ب.ث.ژ (داخل مثانه‌ای)، تست پوستی کوکسیدیوئید ایمیت، نیوولومب، پیدوتیمود، سیپولوسل تی، ترتوموتید، واکسن (غیرفعال)، واکسن (زنده)، آنتاگونیست های ویتامین کا
کاهش اثرات آزاتیوپورین توسط داروها:
اکیناسه
افزایش اثرات داروها توسط آزاتیوپورین:
باریستینیب، سیکلوفسفامید، فینگولیمود، لفلونامید، مرکاپتوپورین، ناتالیزومب، اوزانیمود، سیپونیمود، توفاسیتینیب، اوپاداسیتینیب، واکسن (زنده)
افزایش اثرات آزاتیوپورین توسط داروها:
مشتقات ۵- آمینوسالیسیلیک اسید، آلوپورینول، مهارکننده‌های آنزیم تبدیل‌کننده آنژیوتانسین، داروهای ضد TNF، کلادریبین، دنوزومب، فبوکسوستات، اینبلیزومب، اینفلیکسییمب، اوکرلیزومب، پیمکرولیموس، ریباویرین (استنشاقی دهانی و سیستمیک)، روفلومیلاست، سولفامتوکسازول، تاکرولیموس (موضعی)، تراستوزومب، تری‌متوپریم
تداخل با غذا:
ذکر نشده است.
هشدار ها آزاتیوپرین
۱. شمارش کامل سلولهای خونی در طی ماه اول هفته ایمنوگلوبولین ها یکبار و در ماه دوم و سوم دوبار در ماه و سپس هر ماه یک بار انجام شود. در صورت کاهش سریع یا مداوم گلبولهای سفید، مقدار دارو را فوراً باید کاهش داد.
۲. در درمان جلوگیری از رد پیوند کلیه، احتمال بروز عفونت شدید و کشنده(۶۰-۳۰ برابر)افزایش می یابد. در صورت بروز، عفونت باید به سرعت درمان شود و کاهش مقدار مصرف آزاتیوپرین نیز در نظر گرفته شود.
۳. کاهش فعالیت سیستم ایمنی با آزاتیوپرین احتمال بروز سرطان را افزایش می دهد. این دارو فقط باید توسط پزشک متخصص و مجرب تجویز شود.
۴. این دارو دارای اثرات جهش زائی و سرطان زائی می باشد و مصرف آن به عنوان داروی کاهنده سیستم ایمنی در زنان باردار توصیه نمی شود.
توصیه های دارویی آزاتیوپرین
۱. در صورت بیماری فعال ویروسی(آبله مرغان و هرپس)، اختلال کبدی، عفونت، پانکراتیت، نارسایی کلیوی و نقص شدید گزانتین اکسیداز، این دارو باید با احتیاط مصرف شود.
۲. بین واکسیناسیون و تجویز این دارو فاصله زمانی ۱۲-۶ ماه باید رعایت شود.
دارو های هم گروه آزاتیوپرین
منبع:تحریریه وب سایت دکتر حبیبه نژاد بیگلری – فوق تخصص مغز و اعصاب کودکان
