اختلال مادر زادی بنام کم توجهی – بیش فعالی

لیست افراد مشهوری که اختلال بیش‌ فعالی داشتند همچنین معرفی ورزشکاران و بازیگران بیش فعال در کودکی و نوجوانی در همین مطلب نوشته شده است. آنها ظاهرا عادی هستند. نه شاخ دارند،‌ نه دم و نه دست و پا و انگشت اضافه، اما باطن آنها کاملا متفاوت است. یک جا بند نمی‌شوند، آرام نمی‌گیرند، دائم در حال ورجه وورجه هستند و تحرک دارند. گاه تا حدی که پدر و مادر از دستشان عاصی می‌شوند و حتی شده با کتک، آنها را می‌نشانند اما فقط چند دقیقه کافی است تا  دوباره موتورشان روشن شود و روز از نو، ‌روزی از نو.

دیگران را با تحرکی که دارند، ذله می‌کنند و نهایتا یا کتک می‌خورند، یا دیگران هستند که کم می‌آورند و ولشان می‌کنند به امان خدا. خوراکشان شبیه دیگران نیست؛ گاهی می‌خورند، ‌گاهی نه. گاهی پرخورند و گاهی انگار روزه گرفته‌اند. خوابشان شبیه هیچ‌کس دیگری نیست. کم‌خواب هستند و خواب سبکی دارند. دیر می‌خوابند و زود هم بیدار می‌شوند اما اصلا شبیه آدم‌های کم‌خواب و خوابالو نیستند.

بسیاری از آنها در دوران تحصیل، مخصوصا در دبستان، مشکل تمرکز دارند و تحرک بسیار. سر کلاس درس به محض اینکه اصل درس را فهمیدند، دیگر برای بقیه زمان کلاس اهمیتی قائل نمی‌شوند و شروع می‌کنند به نقاشی، ور رفتن با لوازم‌التحریر یا حتی تکان خوردنی که اعصاب معلم را به هم می‌ریزد و منجر به اخراج آنها از کلاس می‌شود. کتک خوردن از معلم هم که البته نمک این مسائل است. به همین دلیل معلم، ناظم و مدیر از دست آنها عاصی می‌شوند و به والدین اکثر آنها می‌گویند: «از این بچه درسخون درنمیاد. بذارینش سر یه کار دیگه حداقل کاسبی یاد بگیره یا تعمیرکار بشه.» به  همین دلیل اتهام «خنگی» به آنها می‌زنند، در حالی که اگر روی کاری یا چیزی یا حتی فقط یک درس تمرکز کنند، با کمترین وقت، بیشترین نمره و بازده را می‌گیرند. اینجاست که جامعه به دلیل ندانستن یک مسئله ساده، جلوی رشد آنها را می‌گیرد و در نهایت این خود جامعه است که با جلوگیری از رشد آنها و سرکوب کردنشان جریمه می‌شود.

آنها شاید مریض باشند اما مرض ندارند. آنها با اختلالی مادرزادی به نام «کم‌توجهی –  بیش فعالی» به دنیا می‌آیند. سرماخوردگی نیست که از یک نفر به یک نفر دیگر منتقل شود. مادرزادی است و شخص درگیر با این اختلال، نقشی در ابتلا به آن نداشته است. فقط باید شانس بیاورد و یکی این وسط مشکل او را بفهمد و با او طوری برخورد کند که باید. آن وقت فقط باید نگاه کرد و دید آن بچه اعصاب‌خردکن که یک جا نمی‌توانست بنشیند، چه استعدادی در حل مسائل ریاضی یا فیزیک یا حتی تجارت و ورزش دارد. در بین این افراد حتی بازیگر سینما هم پیدا می‌شود. یکی مثل چانینگ تیتوم.

به این بیماری ADHD می‌گویند. این اسم، کوتاه‌شده Attention-deficit hyperactivity disorder است؛ «اختلال کم‌توجهی – بیش‌فعالی». نوشته‌اند کسانی که دچار این  اختلال هستند ممکن است توان توجه و تمرکز بر یک موضوع را نداشته باشند اما این را جا انداخته‌اند که بسیاری از آنها از تمرکز بر روی یک موضوع بیزارند و علاقه‌مندند همزمان به چند موضوع فکر کنند و نتیجه هم بگیرند. متاسفانه این اختلال در آنها می‌تواند همراه با افسردگی یا اختلال دوقطبی هم باشد.

گاهی شما را خیلی دوست دارند و گاهی از شما متنفرند. همان طور که گفتم، سرماخوردگی نیست که منتقل شود. این یک اختلال مادرزادی است. نهایتاً اکثر آنها به دلیل اینکه از سوی دیگران درک نمی‌شوند، افسرده و مردم‌گریز خواهند شد اما در همان تنهایی‌ هم قادر به انجام کارهای بزرگی هستند. حالا حساب کنید اگر بتوان وجود این اختلال را در آنها فهمید، آنها را به طور صحیح آموزش داد و کاری کرد که از جامعه گریزان نشوند،‌ چه استعدادهایی تحویل جامعه خواهد شد.

متاسفانه در جامعه ما والدین،‌ هیچ آموزشی برای برخورد مناسب با کودکانی که دچار این اختلال هستند، ندیده‌اند. از این بدتر معلم‌ها هستند که بسیاری از آنها تنها راه برخورد با دانش‌آموزان دچار این اختلال را اخراج آنها از کلاس یا حتی مدرسه می‌بینند در حالی که با اندکی آموزش و دقت بر روی این مسئله که تمرکز آنها بیشتر بر روی چه موضوعی است،‌ شاید بتوانند با تقویت اعتماد به نفس در آنها و ایجاد جوی که در آن احساس امنیت کنند، راه پیشرفت دانش‌آموزان دچار این اختلال را هموار کرد. مطمئن باشید سودش در نهایت به جامعه می‌رسد وگرنه آنها همواره در پی این هستند که خود را مشغول کنند و کمتر توجهی به سود حاصل از کارشان دارند. برای آنها احساس رضایت از انجام کار به صورت درست، بسیار بیشتر از پولی که از همان کار به دست می‌آورند ارزش دارد.

کافی است راه دوستی با آنها را پیدا کرد. کافی است راه درس دادن به آنها را پیدا کرد. کافی است حساسیت‌هایشان را فهمید و درک کرد. می‌توانند دوستان بسیار خوبی باشند به شرطی که خطوط رسم شده توسط آنها را رعایت کنید. بسیاری از اوقات بی‌حوصله‌اند. آنها برای عزیزترین اشخاص زندگی‌شان هم اگر بیش از یک ساعت وقت بگذارند،‌ حوصله‌شان سر می‌رود. پس رعایت کنید. شک نکنید با رعایت حساسیت‌هایشان می‌توانید بهترین دوستان خود را از میان آنها انتخاب کنید.

حالا با هم ببینیم برخی از مبتلایان به این اختلال که خوش‌شانس بودند و معلم یا والدینشان آنها را فهمیده‌اند، به کجا رسیده‌اند.

جنی دیربورن دهه ۱۹۸۰ را به یاد می‌آورد که به او گفته شد «از کلاس برو بیرون و کلا مدرسه را ترک کن». چرا؟ چون انرژی اضافه‌اش ترکیب کلاس را به هم می‌زد: هرچه تحرک بیشتری داشتم، تمرکزم هم بیشتر می‌شد. اما اگر مجبورم می‌کردند بنشینم، آن وقت بدبختی‌ام شروع می‌شد و مسابقه بین ذهنم و قدرت شنوایی‌ام شروع می‌شد! به دلیل این که زودتر از معلم می‌دانستم قرار است جمله بعدی چه باشد، تکرار جملات اذیتم می‌کرد و تا آن کلاس یا جلسه تمام شود، بیچاره می‌شدم.

نمراتی که طی آن سال‌ها کسب کرد به اندازه کافی خوب نبودند که جنی را راهی یک دانشگاه کنند، بنابراین از یک کالج شروع کرد و دو سال را همزمان با کار کردن در دفتر کالج، در آنجا درس خواند. تازه آنجا بود که یکی از مدیران کالج متوجه ذهن درخشان او شد و استعداد پنهان او را کشف کرد. همان مدیر او را برای انجام برخی آزمایش‌های روانی و مشخص شدن دلیل ناتوانی‌های ارتباطی همراهی کرد و با او تا کلینیک آمد که احساس ناامنی نداشته باشد. آنجا مشخص شد که جنی علاوه بر ابتلا به ADHD، دارای ناتوانی در تلفظ کلمات (dyslexia) و نوع خفیفی از اختلال وسواسی اجباری (OCD) هم هست.

او می‌گوید: «به محض این که جواب آزمایش‌هایم آمد احساس کردم تمام وزن دنیا از روی شانه‌هایم برداشته شده است. گرچه دو مورد به مسائل قبلی‌ام اضافه شده بود اما آنها درواقع اختلال بودند نه بیماری. حالا دیگر نمی‌دانستم از این که بسیاری از معلم‌ها،‌ مشاوران و همکلاسی‌هایم در دوران تحصیل به من احمق، دیوانه یا عقب‌افتاده می‌گفتند عصبانی باشم یا از این که احمق و دیوانه و عقب‌افتاده نیستم خوشحال! بین دوراهی عجیبی گیر کرده بودم و البته که می‌خواستم بروم و تک تک کسانی را که طی دوران تحصیل به من توهین کرده بودند، کتک بزنم تا انتقام آن همه توهین را بگیرم. خلاصه وضع عجیبی بود.

جنی امروز یک مشاور ارزشمند و البته بسیار گرانقیمت برای بسیاری از هولدینگ‌ها و شرکت‌های معروف سیلیکون ولی و دنیای تکنولوژی همچون HP است. او ضمنا نویسنده‌ دو کتاب پرفروش در امریکاست. او عضو هیئت مدیره، مدیر اجرایی، سرمایه‌گذار  و مشاور چندین شرکت بزرگ فعال در زمینه تکنولوژی است و بر استخدام کارکنان، آموزش افراد، توسعه زمینه‌های کاری و افزایش انگیزه کارکنان این شرکت‌ها نظارت فعال دارد.

براساس آمارهای رسمی حدود ۴٫۴ درصد از مردم امریکا مبتلا به این اختلال هستند. دکتر لندار ادلر، مدیر برنامه تشخیص ADHD در بزرگسالان در کلینیک سلامت لانگون واقع در نیویورک، گفت: «افراد مبتلا به این اختلال اکثرا تا اواسط عمرشان متوجه نمی‌شوند که درگیر ADHD هستند. تا قبل از دهه ۱۹۹۰ ADHD به سختی در جامعه امریکا شناخته شده بود و بسیاری از مردم این کشور و حتی جامعه پزشکان امریکا از وجود چنین اختلالی بی‌خبر بودند. حتی همین الان هم تشخیص مبتلایان به این اختلال به سختی صورت می‌گیرد.

احتمال تصادف با اتومبیل، طلاق،‌ از دست دادن شغل و ابتلا به بیماری‌های جنسی در بین افرادی که مبتلا به ADHD هستند اما شناسایی و درمان نشده‌اند، بالاست.

با این حال برخی از مبتلایان به این اختلال، همچون جنی دیربورن، وجود ADHD را مایه برکت زندگی خود می‌دانند. او می‌گوید: «تشخیص این اختلال در من باعث شد به کسانی که مرا در کودکی خنگ تصور می‌کردند نشان دهم چقدر استعداد دارم و آنها چقدر اشتباه می‌کردند.»

دیمین هوپرکمپبل ۴۰ ساله تا ۲۰ سالگی متوجه نشده بود که مبتلا به ADHD است. او هم‌اکنون نایب رئیس، رئیس واحد نوآوری و مسئول منابع انسانی Ebay است. Ebay به همراه آمازون یکی از غول‌های فروش اینترنتی به حساب می‌آید. ارزش خالص این شرکت در سال ۲۰۱۹ بیش از ۱۲ میلیارد دلار برآورد شده است.

وقتی کودک بود به او گفته شد به بعضی نکات زیادی توجه می‌کند اما توجهی به برقراری ارتباط با دیگران ندارد: «ممکن بود به خاطر تمرکزی که در یادگیری نقاشی داشتم، توانایی یادگیری زبان یا ریاضی را از دست بدهم. چنین چیزی واقعا در آن دوران پیش آمد. برعکس دوران قبل از دانشگاه،‌ عملکرد من در دانشگاه بسیار خوب بود اما به روش‌های عجیب و غریبی مسائل را حل می‌کردم که فهم آن برای بسیاری از اساتید ممکن نبود. فکر کنم علت تحمل کردنم توسط آنها فقط همین بود که نمره عالی می‌گرفتم وگرنه دلیلی برای این که ریخت و قیافه مرا تحمل کنند نداشتند

او پس از دانشگاه جذب وال‌استریت شد اما بازار سهام با تمام هیجانش نتوانست او را راضی به ماندن کند. او عاشق کار کردن در مراکز غیرانتفاعی بود و پول زیاد او را عصبی می‌کرد: «با این که پول خوبی درمی‌آوردم اما علاقه‌ای به انجام این کار نداشتم. فقط پیروی از چند فرمول و الگوریتم بود و دیگر هیچ. دنبال چیز دیگری بودم که بتوانم روی آن تمرکز کنم.»

البته در این بین یک مشکل بسیار جدی برای تشخیص ADHD وجود دارد. تشخیص این اختلال نیاز به آزمایش‌های گوناگون و مقایسه طولانی بین رفتار شخص مشکوک به ابتلا به این اختلال با دیگران دارد و البته پرهزینه و زمان‌بر است. شاید یکی از دلایلی که بسیاری از جوامع چندان راغب به پیگیری این مسئله و شناسایی افراد مبتلا به این اختلال نیستند، همین باشد.

حالا که مشخص شد ADHD چیست و چه تفاوتی بین فرد مبتلا به آن با دیگر افراد وجود دارد، بد نیست نگاهی به لیست خلاصه شده‌‌ای از اسامی افرادی که با وجود این اختلال در زندگی شخصی خود موفق شده‌اند بیندازیم:

ورزشکاران:

مایکل جوردن یکی از اسطوره‌های تاریخ بسکتبال امریکا و دنیا،‌ مایکل فلپس (رکورددار کسب مدال در المپیک‌ از ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۶ با کسب ۲۳ طلا، ‌۳ نقره و ۲ برنز

هنرمندان:

زوئی دشانل (از معروف‌ترین بازیگران سینما و تلویزیون امریکا)، لیو تیلر (بازیگر سینما و تلویزیون امریکایی)، جاستین تیمبرلیک (موزیسین، خواننده، ‌ترانه‌سرا و بازیگر امریکایی)، هاوئی مندل (کمدین و داور مسابقه Americans Got Talent)، سلما هایک (بازیگر مکزیکی هالیوود)، ووپی گلدبرگ (کمدین  امریکایی)، آن بنکرافت (هنرپیشه مشهور و درگذشته امریکایی)، بریتنی اسپیرز (خواننده امریکایی)، آدام لوین (خواننده امریکایی و داور طولانی‌مدت مسابقه The Voice)، چانینگ تیتوم (بازیگر امریکایی)، اما واتسون (بازیگر امریکایی ارباب حلقه‌ها و فعال حقوق زنان)، جیم کری (کمدین امریکایی)، پاریس هیلتون (بازیگر و فعال مدنی امریکایی)، ویل اسمیت (بازیگر امریکایی)، استیوی واندر (موزیسین و خواننده مشهور امریکایی)، وینست ون‌گوگ (نقاش هلندی)،  انسل آدامز (عکاس مشهور مطبوعاتی)، اسکات فیتزجرالد (نویسنده مشهور امریکایی)، پتی دوک (بازیگر امریکایی

شخصیت‌های سیاسی، علمی و اقتصادی:

جان اف.کندی (سی و پنجمین رئیس جمهوری امریکا که ۲۲ نوامبر ۱۹۶۳ در دالاس تگزاس ترور شد. از او به عنوان محبوب‌ترین رئیس جمهوری امریکا نیز یاد می‌شود)، آلبرت اینشتین (یعنی او هم نیاز به توضیح دارد؟)، لئوناردو داوینچی، الکساندر گراهام بل، توماس آلوا ادیسون، هاروی کوشینگ، مایکل فارادی، ارین براکوویچ (وکیلی که بدون تحصیلات دانشگاهی قادر به وکالت شد و جولیا رابرتز به خاطر بازی در نقش او برنده اسکار شد)، ریچارد برانسون (میلیاردر انگلیسی و صاحب خط هوایی ویرجین)، کوین اولری (بازرگان، ‌نویسنده و یکی از مهم‌ترین شخصیت‌های تلویزیونی کانادا. او بنیانگذار شرکت Soft Key بود، آبراهام لینکلن (شانزدهمین رئیس جمهوری امریکا)، ژنرال نورمن شوارتسکف (نظامی مشهور امریکایی و فرمانده عملیات طوفان صحرا در سال ۲۰۰۱

تحریریه وب سایت